Offita, er það sjálfskaparvíti?

Það er margir sem ekki geta haft  stjórn á lífi sínu. Sumir geta á engan hátt stjórnað fjármálum sínum og eru endalaust  með vanskilapakkann á eftir sér.  Það heyrist hátt í þessum hópi í dag. Það er einnig hópur af fólki sem hefur enga stjórn á sér þannig að viðkomandi blæs út og verður eins og hvalur.

 -

Með aldrinum höfum við öll tilhneyginu til að fitna. Flestir bæta við sig 5 til 10 aukakílóum en það virðist ekki hafa nein áhrif á vellíðan eða lífsgæði og ég get ekki ímyndað mér að þessi fáu aukakíló séu neitt heilsuspillandi og raunar þvert á móti er það eðlilegt ástand.  En við viljum öll vera í kjörþyng,  grönn og létt á okkur en því miður er ákaflega erfitt að viðhalda því ástandi og ennþá erfiðara ef við á einhverju stigi  leyfum okkur að fitna úr hófi.

-

Það er til hópur af fólki sem hefur fitnað úr hófi og hefur misst öll tök á sjálfum sér. Við sjáum þetta fólk hvarvetna, þetta er fólk í úr öllum stéttum samfélagsins. Sumir eru að burðast með 50 til 100 kg aukalega.  Þetta er skelfilegt ástand fyrir viðkomandi, allt lífið verður miklu erfiðara og lífsgæðin hjóta að vera lítil. Allt verður erfitt, kaupa föt, hreyfa sig, anda, matast, skemmta sér,  sinna börnunum sínum.  Vinur minn sem er pípulagningarmaður segir að það komi fyrir að klósett brotni undan ofurþunga sumra. Það hlýtur að vera erfitt fyrir þetta fólk að skeina á afturendann.  Hverning getur samlíf spikfeitra hjóna verið ánægjulegt? Þetta er auðvitað skelfilegt ástand.

 -

Sjálfur er ég engin fyrirmynd að þessu leyti, alltof stór og alltof þungur þó að það hái mér ekki verulega þar sem ég hef ennþá nægan kraft til að knýja þennan þunga. En þrátt fyrir það ætla ég að vera gangrýnin á að fólki skuli leyfast að fara í þetta far.

-

Ég byrjaði að hugsa um þessi mál fyrir nokkrum árum þegar ég fór með son minn upp á heilsugæslu, grindhorðað barnið með nefrennsi og eyrnabólgu. Meðan við biðum á biðstofunni eftir að ná tali af heimilislækni, fylltist biðstofan af spikfeitu fólki aðallega konum og flestar með spikfeit börn en þó voru undantekningar á því. Ég er alveg handviss um að flestir voru að vitja læknis vegna verkja í baki eða hnjáliðum.  Ætli það sé ekki stundum freistandi fyrir lækninn að senda fólk í þessu ástandi heim með svohljóðandi kveðju. „Drullaðu þér heim og gerðu eitthvað í þínum málum, það getur enginn hjálpað þér nema þú sjálfur.“

-

Þeir sem starfa við sjónvarp og eru í því hlutverki að koma fyrir augu almennings, eru oft valdir vegna glæsileika og auðvitað þurfa viðkomandi að hafa hæfileika til að koma vel fyrir í augum áhorfenda auk þessa að búa yfir öðrum hæfileikum.  Að halda sér grönnum eða í það minnst sem næst kjörþyngd er því krafa sem þetta fólk þarf að uppfylla. Þess vegna verða þeir ofurfeitu svo áberandi þegar þeir koma fram í sjónvarpi.  Það er sjónvarpað beint frá alþingi og það verður að segja eins og er að sumir alþingismenn og ráðherrar eru hreint  út sagt ekki vel á sig komnir. Mest áberandi er það þegar karlarnir eru í alltof litlum jakkafötum sem eru eins og þau hafi verið strekk utan á þá og þeir líta út eins og barnshafandi konur með tvíbura undir belti. Konurnar klæðast viðum pilsum og mussum til að fela spikið, það lítur betur út.  Konur hafa betri afsökun á að fara í þetta ástand þar sem barnseignir verða til þess að konur fitna og eftir barnseignir  verða þær bara á einhvern hátt stærri, umfangsmeiri, sverari, babúskur.

-

Foreldrar  leiða þetta ástand stundum yfir börnin sín og mér finnst það nánast glæpsamlegt .  Fólk sem vill allt fyrir börnin sín gera og óska þeim auðvitað góðrar framtíðar en ala þau svo þannig upp að um fermingu eru þau hnöttótt af spiki og eins og tungl í framan.  Þetta er sorglegt, gera foreldrar sér enga grein fyrir hvað þeir eru að gera börnunum sínum. Stríðala börn sín sem eykur líkur á að þau verða fyrir einelti og með því að vera feitur sem barn eykur verulega líkurnar á að verða feitur á fullorðinsaldri.

-

Að vera spikfeitur er ekki það form sem nokkur maður óskar sér eða stefnir einbeittur að. Þetta er sjúklegt ástand, óþolandi fyrir viðkomandi, kostnaðarsamt fyrir viðkomandi og fyrir samfélagið þar sem heilsan er farin eða er að fara.  Allir vilja vinna bug á þessu ástandi. Sem betur fer ná sumir að snúa blaðinu við og með breyttri hegðan ná sumir að koma sé í miklu betra form.

-

Það eru eflaust margar ástæður sem verða til þess að fólk verður  akfeitt. Eflaust glíma margir við meðfædda kvilla sem valda því að þeir verða alltaf feitir. Ég hef þá trú að þunglyndi leiði margar konur út í þetta ástand eða getur það verið öfugt, að þetta ástand leiði til þunglyndis. Matarfíkn er til og útskýrir eflaust ástand margra.

-

Ég held að aðalskýringin og þá helst hjá karlmönnum, er að þetta ástand sé komið til vegna einhverskonar sjálfshaturs sem kemur fram í leti og áfengisfíkn.  Áfengisdrykkja og leti er ávísum á verða spikfeitur, heilsuveill aumingi. Það er ekki fallegt að segja þetta en ég held að þetta sé mjög nálægt sannleikanum.

-

En hverning er hægt að snúa við blaðinu? Það er ofboðslega erfitt, en það er hægt og það ættu allir að geta ráðið við það. En þeir sem eru allof feitir verða að líta á það sem langtímaverkefni að koma sér aftur í þokkalegt form.  Það er ekkert til sem heitir að verða grannur á nokkrum mánuðum.

-

Borða hæfilega – Hreyfa sig reglulega – Drekka ekki áfengi  nema í miklu hófi – Ekki reykja.

-

Síðan er hægt að útfæra þessa gullnu reglu.  Fara reglulega í göngutúra og æfa hjartað og blóðrásina með því að lofa hjartnu að sprikla aðeins.  Borða allan hollan mat en þó í hófi, minnka neyslu á sykri, hveiti, brauði og ekki drekka kaffi og gos.  Það þarf ekki að segja fólki  að mikil áfengisneysla er óholl og fitandi. Og svo er stranglega bannað að reykja. Þetta vita allir en það er erfitt að feta þessa slóð. En þetta skilja allir og við verðum að fara eftir þessum reglum annars er voðinn vís.

  

Athugasemdir

[Eyjólfur G Svavarsson, 24.10.2010 kl. 00:42]

Væri ekki fljótlegra að telja upp það sem má gera?

[Meistari Jakob (IP-tala skráð) 29.10.2010 kl. 23:06]

Hvernig getur staðið á því að vísinda og fræðimenn, sem á síðustu öld tókst að smíða kjarnorkusprengju, koma mönnum tunglsins og hafa haft aðgang að nánast óstöðvandi fjármagni hefur ekki enn tekist að setja saman „kúr“ já megrunar sem virkar??? Svarð er nokkuð augljóst, slíkur kúr verður ekki „fundinn upp“ og þetta vita þeir svo sannarlega sem eru að selja okkur allar skyndilausnirnar varðandi mataræði og líkamsþunga.  Við þekkjum alls konar efni , sem við eigum að kaupa til að vera eða verða í kjörþyngd, hvað sem það er nú?  Sammerkt þessum vörum og efnum er að þau eru alls ekki gefins, en er eitthvað of dýrt fyrir heilsuna??? segir auglýsingin. Eftir að „gúggla“ orðið „megrunarkúrar“  komu upp 2.600 tilvísanir og sama orð á enskri tungu gefur 278 milljónir tilvísana, þannig að ýmislegt er í boði og því greinilega ekki öll nótt úti enn. Til að finna friðþægingu og réttlætingu á endalausri græðgi og óhófi í matarneyslu er nú æði runnið á Bandaríkjamenn varðandi próteinið Leptin og Landinn vissulega farinn að spá í þessa varanlegu frelsun.  Leptin er sagt flytja heilanum fróðleik í „rauntíma“ um hvenær viðkomandi sé saddur og því óþarfi að hamast við að borða löngu, löngu eftir að sá hinn sami er orðinn saddur.Næringarfræðingur sem ég hef mikilar mætur á sagði mér fyrir margt löngu að það tæki heilann, (vitundina), u.þ.b. 20 mínútur á fá skilaboðin frá maganum að viðkomandi hafi fengið nægju matar og þetta gætu allir prófað.  Ekki er hér um ný stjarneðlisfræðilega uppgötvun að ræða sem selja mætti á sanngjörnu verði til Leptin-fresaðra. Það er bjargföst skoðun mín, að það sé magnið, skammtastærðin og auðvitað samsetning efna sem við látum ofa í okkur sem skiptir máli.  Þeir sem eru að grenna sig ættu að gefa því gaum að flestir sem við yfirvigtina glíma eru löngu orðnir saddir, þegar maginn kemur lok skilaboðunum upp til heilans.

Hvort sem við leysum þennan vanda með stýringu Leptin-próteins eða með skammti af aga og skysemi, sem ég viðurkenni oft vanmátt minn gagnvart, kemur í ljós, m.a. á vigtinni.

Meistari Jakob - á leið í aðhald